ALKS
ALKS is de afkorting van Automated Lane Keeping System, ook wel
bekend als UNECE regelgeving R157. Deze Europese regelgeving benoemt
waar een voertuig aan moet voldoen om zelfstandig een aantal rijtaken uit te
voeren. Het is de eerste stap van rijhulpsystemen – waar de bestuurder
eindverantwoordelijk voor is - naar Automated Driving Systems (ADS); volledig
geautomatiseerd rijden met eindverantwoordelijkheid voor de fabrikant van het
voertuig. Zonder ALKS is er geen ADS.
De zelfstandige rijtaken onder R157.00 zijn het tot 60 km per uur in dezelfde baan rijden. ALKS is dan vooral een file-assistent. Onder R157.01 is de maximum snelheid 130 km per uur en is het mogelijk om van baan te verwisselen. ALKS kan alleen gebruikt worden op autosnelwegen. De fabrikant moet duidelijk aangeven voor welke landen hij de typegoedkeuring aanvraagt en het ALKS in de voertuigen moet ook passen bij de lokale verkeersregels.
In
deze animatie zie je ALKS in de praktijk: Video over ALKS
-
De RDW voert de nieuwe verplichtingen uit de wetgeving uit als goedkeuringsinstantie. Met de digitalisering van voertuigen en de bijbehorende reglementen vanaf R155 veranderen ook de kaders. Die worden complexer en zijn gestoeld op: risico-analyses, kwalitatieve eisen, open normen, interpretaties en extern benodigde kennis. Doordat normen niet meer vast staan kunnen ook interpretatieverschillen tussen fabrikant, technische dienst en (andere) voertuigautoriteiten ontstaan. De rol van de RDW verandert daardoor meer in een regiefunctie. Taken worden complexer doordat er meer afstemming nodig is, en er meer afhankelijkheden zijn van andere stakeholders.
Naast het borgen van de voertuigveiligheid moet de interactie met de bestuurder, andere weggebruikers en de omgeving worden meegenomen bij de beoordeling van het voertuig. Dit vraagt om een intensievere samenwerking met andere partijen, waaronder het CBR en Rijkswaterstaat.
ALKS raakt meerdere uitvoeringsprocessen binnen de RDW.
ALKS raakt typegoedkeuring en APK, maar ook uitbreiding van de registratie van voertuigen. en zal er meer aandacht besteed moeten worden aan de communicatie over ADS systemen en het opvangen van maatschappelijke signalen. De RDW wordt mogelijk betrokken bij goedkeuringen uit andere landen als deze gebruik willen maken van de Nederlandse weg.
-
De wetgeving maakt deel uit van een reeks ontwikkelingen op het gebied van digitale veiligheid, waaronder cybersecurity en software updates. Voor een ALKS- goedkeuring is verplicht dat het voertuig ook aan de R155 Cybersecurity en de R156 Software Updates voldoet.
R155 en R156 zijn verplicht. R157 is dat niet.
-
De regelgeving voorziet in een stapsgewijze aanpak om inzicht te krijgen of het ALKS-systeem naar behoren functioneert. De eerste stap is het virtueel simuleren van diverse verkeersscenario’s. De tweede stap is het uitvoeren van een aantal kritieke scenario’s op een afgesloten testbaan met het voertuig. Vervolgens vindt het ‘rijexamen’ plaats, op de openbare weg. Ook wordt de zogenoemde Transfer of Control getest. Verloopt de overgang van controle geven en terugnemen tussen bestuurder en systeem veilig en voorspelbaar?
Alles alle testen goed doorlopen zijn, wordt het ALKS-systeem goedgekeurd.