'Bring Back Buttons': HMI-beoordelingsprotocol getest bij RDW

De European New Car Assessment Program (Euro NCAP) voert vanaf januari 2026 nieuwe beoordelingscriteria in om te voorkomen dat bestuurders hun ogen langere tijd van de weg hebben. Dinsdag 18 juni is de werking van het beoordelingsprotocol met succes getest op het RDW Testcentrum in Lelystad. Potentiële basis voor voertuigregelgeving?

‘Afleiding in het verkeer is een van de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen’, aldus Ilse Harms, Senior Adviseur Human Factors bij RDW en voorzitter van de Euro NCAP HMI & Human Factors werkgroep. 'Veel autofabrikanten hebben de afgelopen jaren de bedieningselementen verplaatst naar centrale touchscreens. Daarmee zijn de ogen onnodig lang van de weg. Met het beoordelingsprotocol stimuleert Euro NCAP fabrikanten om voertuigbediening te maken die de bestuurder niet onnodig afleidt tijdens het rijden. Bijvoorbeeld door fysieke, eenvoudige bediening te gebruiken zoals een knop, hendel, schakelaar of draaiknop voor tijd-kritische taken, zoals het bedienen van ruitenwissers, richtingaanwijzers, alarmknipperlichten en de claxon. Met het beoordelingsprotocol wordt onderscheid gemaakt tussen dashboards die eenvoudig en snel bediend kunnen worden zonder de ogen onnodig van de weg af te houden en dashboards waarbij dat niet het geval is.’

Testdag

Met verschillende voertuigen, voertuigfabrikanten en inspecteurs vanuit diverse Europese Euro NCAP geaccrediteerde labs vonden de gehele dag testen plaats op het RDW Testcentrum in Lelystad. Het doel: testen of het protocol onderscheid kan maken tussen goed ontworpen bedieningspanelen en meer afleidende ontwerpen en of het protocol bij de verschillende labs tot dezelfde resultaten leidt.

‘Er is veel ervaring opgedaan met het beoordelen van de vormgeving van de bediening – bijvoorbeeld via een knop of een touchscreen - en het gebruiksgemak. Een aantal labs hadden hier al ervaring mee, maar voor andere labs was dit nieuw’, vertelt Ilse Harms. ‘De komende periode worden de testresultaten nader geanalyseerd. Verschillen en/of onduidelijkheden kunnen in de herziene versie van het protocol worden weggenomen. Het protocol is een potentiële opstap om het gebruiksgemak van voertuigen – en daarmee het voorkomen van afleiding door het dashboard – beter in voertuigregelgeving te verankeren. Met de testdag is een grote stap gezet in de goede richting.’

Human factors in voertuigregelgeving

Genodigden konden aan het begin van de middag ‘live’ zien hoe de testen zijn uitgevoerd. Zeger Baelde (directeur bedrijfsvoering RDW) en Bernadette van Doorn (plaatsvervangend afdelingshoofd Voertuigen en Digitale Infrastructuur van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) benadrukten het belang van de integratie van human factors in de sterrenwaardering van Euro NCAP. 'Deze mijlpaal is een potentiële opstap richting het beter opnemen van human factors in voertuigregelgeving. Nederland loopt hierin voorop en dat is iets om trots op te zijn.'


Ilse Harms (RDW), Bernadette van Doorn (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), Zeger Baelde (RDW), Richard Schram (Euro NCAP) en Kim van den Berg (ministerie van Infrastructuur en Waterstaat)